چالشهای مهاجرین تازهبرگشته از ایران؛ گرمای تابستان و سرمای بیسرنوشتی
ګزارش: فروزان شیرزاد
در روزهای گرم تابستان، با دمای بالای ۴۰ درجه در غرب افغانستان، موج گستردهای از مهاجرین افغان از ایران به کشور بازگشتهاند. بر اساس اعلامیه دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA)، از آغاز سال جاری تا ۱۹ جولای، بیش از ۱ میلیون و ۵۴۰ هزار افغان به کشور برگشتهاند که بیش از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفرشان از ایران اخراج شدهاند.
در کمپهای موقت نزدیک مرز اسلامقلعه، خانوادهها با کمترین امکانات، در برابر گرمای شدید تابستان روز را به شب میرسانند. زرمینه، مادری ۳۵ ساله، میگوید: «روزها آفتاب پوستمان را میسوزاند، بچهها از گرسنگی گریه میکنند. کاش سایهای برایشان بود.»
بسیاری از برگشتکنندگان نه خانهای دارند و نه اسناد هویتی. جمشید، پدر سه کودک، میگوید: «در ایران حداقل بچهها مکتب میرفتند. حالا که برگشتیم، حتی نمیدانم فردا برایشان چه میشود.»
گرما، کمبود آب و نبود برق، زندگی در کمپها و حاشیههای شهری را دشوار کرده است. لطیف، جوانی که پیشتر در ایران ساختمانکاری میکرد، میگوید: «اینجا زیر همین آفتاب نشستهایم، اما هیچ کاری نیست. انگار اینجا هم جایی برای ما نیست.»
بازار کار داخلی نیز توان جذب این جمعیت را ندارد. نبود برنامهریزی و آموزش کافی، چالشها را دوچندان کرده است. کارشناسان هشدار دادهاند اگر کمکهای فوری فراهم نشود، این بحران میتواند ابعاد اجتماعی و اقتصادی پیدا کند.
با بازگشت صدها هزار نفر در کمتر از چند ماه، سیستمهای خدماتی کشور زیر فشار سنگینی قرار گرفتهاند. و در این تابستان سوزان، مهاجرین همچنان در جستوجوی سایهای امن در وطن خود سرگرداناند.