افسردګی
ګزارش: منیژه احمدی
افسردگی یکی از شایعترین بیماریهای روانی در جهان است؛ بیماریای خاموش اما عمیق که میتواند آرامآرام ذهن و روان فرد را درگیر کند. احساس ناامیدی، بیعلاقگی به زندگی، دوری از جمع تغییر در خواب و اشتها، تنها بخشی از نشانههای آن است. در بسیاری از موارد افسردگی درمانپذیر است، اما نادیدهگرفتن آن میتواند عواقب جدی برای فرد و خانوادهاش داشته باشد.
فاطمه ابراهیمی، زنی که سه سال تمام با تاریکی ذهنش جنگیده، میگوید: «مدتها بود که نمیخواستم کسی نزدیکم باشد. از خانهی آشنایان دوری میکردم، از بیرون رفتن میترسیدم. تنها خواستهام این بود که در خانه بمانم، حتی صدای بچهها آزارم میداد. گاه بیاختیار بر سرشان فریاد میکشیدم... و آنها از من میترسیدند.» اما امید همیشه هست...
او ادامه میدهد: «از وقتی درمان را آغاز کردم، زندگیام تغییر کرد. حالا کودکانم با لبخند به سویم میآیند، باهم غذا میخوریم، و آرامشی دوباره به خانهام بازگشته است. ماهی دوبار نزد داکتر میروم.»
داکتر حسیب احمد مسعود متخصص اعصاب و روان، موظف در شفاخانه والایتی بامیان میگوید: «روزانه بین ۶۰ تا ۷۰ بیمار روانی به ما مراجعه میکنند. این رقم در ماه به ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ نفر میرسد. در بخش اعصاب و روان، تنها ۸ بستر رسمی داریم، اما گاهی تا ۱۲ بیمار بستری میشوند.»
داکتر سحر یکی از رواندرمانگران این شفاخانه، به عوامل مختلفی اشاره میکند که منجر به بیماریهای روانی میشوند؛ از جمله فقر، خشونتهای خانوادگی، سوگ عزیزان، یا شوکهای ناشی از تغییرات ناگهانی در زندگی.
او میگوید: «بیشتر مراجعین ما را زنان و جوانان تشکیل میدهند. مدت درمان بسته به شدت بیماری متفاوت است. برخی تنها با ۵ جلسه مشوره درمان میشوند، اما گروهی نیاز به بستری دارند.»
مژده احمدی، یکی از مشاوران روانی، نیز میافزاید: «افسردگی گاه آرام وارد زندگی میشود. بسیاری از مبتلایان افسردگی فردی عزیز را از دست دادهاند، یا کارشان را. گوشهگیری، سردردهای مداوم، بیمیلی به غذا و تعامل با خانواده از نشانههای آن است. اگر بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، با شش جلسه درمان قابل بازگشت است. اما اگر مزمن شود، نیاز به درمان طولانیتری دارد.»
در افغانستان، فقر و فشارهای اجتماعی باعث افزایش اختلالات روانی، از جمله افسردگی شدهاند. اما آگاهی کافی هنوز وجود ندارد تا همه با امنیت روانی برای درمان اقدام کنند. برای تغییر این وضعیت، کافی است نشانهها را بشناسیم، صدای خود و دیگران را بشنویم و به متخصصان مراجعه کنیم. افسردگی پایان راه نیست؛ میتوان با آن مبارزه کرد و امید را بازگرداند.